Indiendatum: 20 maart 2024
Door: Thijs Vos (Partij Sleutelstad)
De bouw van 300.000 woningen staat op de tocht als gevolg van drinkwaterschaarste. Volgens de minister van infrastructuur en waterstaat gaat het spannend worden of de drinkwaterbedrijven bij nieuwbouw aan hun leveringsplicht kunnen voldoen. Na de stikstofcrisis, de stijgende bouwkosten, personeelskosten en het volle stroomnet, dreigt daarmee een nieuwe bottleneck voor de bouwambities.
Zeker voor onze regio is dit een serieus risico. Holland Rijnland behoort tot de regio’s waar de
schaarste van drinkwater het grootst is in Nederland.1) In een artikel in het Leidsch Dagblad2) laat Dunea – het drinkwaterbedrijf in onze regio – weten dat ze de bevolkingsgroei niet kan bijhouden: “Wij kunnen niet garanderen dat we straks genoeg drinkwater voor [alle nieuwbouw] hebben.” Daarom
heeft Dunea vorig jaar de woondeal in onze regio niet ondertekend.
Op grond van artikel 45 van het Reglement van Orde stelt het lid Vos (Partij Sleutelstad) het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Leiden de volgende vragen:
- Is het college van oordeel dat de schaarste aan drinkwater een bottleneck vormt voor de bouwopgave in onze regio? Zo ja, kunt u de risico’s nader concretiseren? Zo nee, waarom niet?
- Hoe reflecteert u op de uitspraak van Dunea dat zij met de huidige bevolkingsgroei niet kunnen garanderen dat er schoon drinkwater aan alle toekomstige nieuwbouwprojecten geleverd kan worden?
- Vindt er in de context van de bouwopgave afstemming plaats met Dunea? Zo ja, in welke vorm en op welke frequentie?
- Heeft de drinkwaterschaarste ook gevolgen voor Leidse bedrijven en het vestigingsklimaat? Zo ja, welke?
- Welke acties en maatregelen worden door het college genomen om de productie van drinkwater uit te breiden?
Voetnoten:
1) https://www.dunea.nl/algemeen/nieuws/2022/vewin-slaat-alarm
2) Leidsch Dagblad (31 januari 2024). ‘Geen drinkwater voor nieuwbouw’.
Antwoorddatum: 23 april 2024.
Schriftelijke vragen van Thijs Vos (Partij Sleutelstad) aan het college van
Burgemeester en Wethouders over drinkwaterschaarste als nieuwe bottleneck
voor de woningbouwambitie (ingediend: 20 maart 2024)
Antwoord van Burgemeester en Wethouders (ontvangen 23 april 2024):
De bouw van 300.000 woningen staat op de tocht als gevolg van drinkwaterschaarste. Volgens de
minister van infrastructuur en waterstaat gaat het spannend worden of de drinkwaterbedrijven bij
nieuwbouw aan hun leveringsplicht kunnen voldoen. Na de stikstofcrisis, de stijgende bouwkosten,
personeelskosten en het volle stroomnet, dreigt daarmee een nieuwe bottleneck voor de
bouwambities.
Zeker voor onze regio is dit een serieus risico. Holland Rijnland behoort tot de regio’s waar de
schaarste van drinkwater het grootst is in Nederland. (1)
In een artikel in het Leidsch Dagblad laat Dunea – het drinkwaterbedrijf in onze regio – weten dat ze de bevolkingsgroei niet kan bijhouden: “Wij kunnen niet garanderen dat we straks genoeg drinkwater voor [alle nieuwbouw] hebben.” Daarom heeft Dunea vorig jaar de woondeal in onze regio niet ondertekend.
Op grond van artikel 45 van het Reglement van Orde stelt het lid Vos (Partij Sleutelstad) het College
van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Leiden de volgende vragen:
- Is het college van oordeel dat de schaarste aan drinkwater een bottleneck vormt voor de
bouwopgave in onze regio? Zo ja, kunt u de risico’s nader concretiseren?
Zo nee, waarom niet?
Antwoord:
Het college is zich bewust van de opgave rondom drinkwater. De aandacht voor dit onderwerp zal naar verwachting de komende periode verder toenemen.Dunea geeft aan dat de grenzen van haar huidige productiecapaciteit is bereikt en er een
grote uitdaging ligt om tijdig te kunnen voldoen aan de groeiende vraag naar drinkwater.
Dunea heeft een toekomststrategie en werkt aan diverse concrete maatregelen om te kunnen voorzien in deze opgave, maar loopt ook tegen problemen aan. Het verlenen van
vergunningen voor uitbreiding van de huidige productiecapaciteit gaat minder snel dan
gehoopt, er is schaarste aan ruimte en water in deze regio en het is lastig om voldoende
menskracht en kennis te vinden.Het college is in gesprek met Dunea over de toekomstige drinkwaterproductie. Dit gebeurt
zowel via de twee reguliere Aandeelhoudersvergaderingen als ook via het traject
Drinkwatervoorziening van de Toekomst 2030-2040.Daarnaast heeft de gemeente een convenant met Dunea (en Liander). De Gemeente Leiden
zoekt hiermee een hechtere samenwerking met Liander en Dunea om tot een beter gedragen gezamenlijke uitvoering van stedelijke transformaties te komen. Binnen dit convenant wordt informatie gedeeld over alle ruimtelijke ontwikkelingen. Zo kan worden beoordeeld of er voldoende drinkwater beschikbaar is voor de geplande ontwikkelingen en welke ruimtelijke implicaties de ontwikkelingen hebben (boven- en ondergronds). De optimalisatie van de samenwerking wordt binnen het convenant verder uitgewerkt. - Hoe reflecteert u op de uitspraak van Dunea dat zij met de huidige bevolkingsgroei niet
kunnen garanderen dat er schoon drinkwater aan alle toekomstige nieuwbouwprojecten geleverd kan worden?
Antwoord:
De drinkwaterbedrijven in Nederland hebben een wettelijke verplichting om voldoende en
schoon drinkwater te leveren voor alle inwoners en andere gebruikers. Dunea signaleert dat er in haar werkgebied flinke inspanningen nodig zijn om haar productiecapaciteit uit te breiden.
De zoektocht naar nieuwe bronnen voor drinkwaterbereiding in het traject Drinkwatervoorziening van de Toekomst 2030-2040 is één van die inspanningen. Dit is een regionale opgave. Hiervoor loopt momenteel een MER-procedure om alle opties en bijbehorende milieueffecten in beeld te brengen.Daarnaast zijn de drinkwaterbedrijven met het Rijk in gesprek over andere strategische
mogelijkheden.Het Leids college herkent de urgentie van deze opgave en kijkt binnen haar eigen taken en
verantwoordelijkheden waar ondersteuning geboden kan worden. Dit gebeurt onder andere in de verdere uitwerking van het convenant, waarin het delen van informatie kan helpen om afwegingen te kunnen maken bij eventuele gebrek aan drinkwater. Het overleg hierover tussen de gemeente en Dunea verloopt structureel en constructief. - Vindt er in de context van de bouwopgave afstemming plaats met Dunea?
Zo ja, in welke vorm en op welke frequentie?
Antwoord:
De gemeente deelt periodiek de Nieuwbouwmonitor met Dunea, zodat Dunea altijd een
actueel en volledig overzicht heeft van alle Leidse bouwprojecten in de pijplijn en de
bijbehorende planningen en op basis daarvan kan berekenen wat de ontwikkeling van de
vraag naar drinkwater is. Op dit moment zijn er geen signalen dat de woningen die de
komende jaren in Leiden worden gebouwd niet kunnen worden aangesloten op het
drinkwaternet.
- Heeft de drinkwaterschaarste ook gevolgen voor Leidse bedrijven en het vestigingsklimaat?
Zo ja, welke?
Antwoord:
Op dit moment gaan we er van uit dat de inspanningen van Dunea leiden tot voldoende
drinkwaterproductie, ook na 2030. Mocht dat niet het geval zijn, dan wordt Leiden door Dunea tijdig geïnformeerd.
- Welke acties en maatregelen worden door het college genomen om de productie van
drinkwater uit te breiden?
Antwoord:
Er is via meerdere lijnen contact met Dunea. Het college wordt als aandeelhouder minimaal tweemaal per jaar door Dunea geïnformeerd over ondermeer de strategie van Dunea, de financiering van de noodzakelijke investeringen en de ontwikkeling van de drinkwatertarieven.
Daarnaast participeert Leiden zowel ambtelijk als bestuurlijk als omgevingspartner in het
traject Drinkwatervoorziening van de Toekomst 2030-2040. Ambtelijk wordt samen met Dunea gekeken naar de opgave voor drinkwaterbesparing en duurzaam watergebruik, zoals bv minder lang douchen, een regenton in de tuin plaatsen, etc. En er is een relatie met de rioolen waterzorgheffing, waarmee we willen bereiken dat regenwater zoveel mogelijk wordt opgevangen en gebruikt in tuinen, zodat daarvoor minder drinkwater wordt gebruikt.
(1) https://www.dunea.nl/algemeen/nieuws/2022/vewin-slaat-alarm