Datum: 14 december 2023  (Commissie Stedelijke Ontwikkeling)

Niet alles kan in Leiden. In de één na dichtstbevolkte stad van Nederland moet je keuzes maken. Een bekend citaat van wethouder Terpstra. Met deze opmerking heeft hij natuurlijk helemaal gelijk.  

In Leiden zal de vraag altijd groter zijn dan het aanbod. Al bouwen we tienduizenden woningen erbij. Dat betekent, voorzitter, dat we scherpe keuzes moeten maken rond de verdeling van onze schaarse woningen. Dat we onze woningen beschermen tegen speculanten en de ongeremde groei van de universiteit. Dat we huurders beschermen tegen de malafide praktijken van huurbazen.

Woningmarktregulerende maatregelen zijn hard nodig in deze stad. Partij Sleutelstad heeft dan ook met smart gewacht op dit raadsvoorstel.

Helaas moeten we constateren dat dit pakket een “mixed bag” is. We beginnen echter positief.

De maatregelen rondom goed verhuurderschap en de invoering van de verhuurvergunning krijgen van harte onze steun. Dat laatste is een initiatief dat nog uit de koker van mijn voorganger Maarten Kersten komt. Mooi dat het nu eindelijk ingevoerd wordt.

Goed verhuurderschap smaakt naar meer. Ons eerste discussiepunt is dan ook uitbreiding van het aantal wijken dat onder de verhuurvergunning valt.

Ten tweede willen we dat handhaving ook kan op basis van anoniem melden van misstanden.

Dan de opkoopbescherming. 

Dat instrument had al lang geleden moeten worden ingevoerd. Onze koopwoningen moeten naar gewone mensen gaan; niet naar speculanten en buitenlandse investeerders.

Helaas is van een mooi, noodzakelijk instrument in dit raadsvoorstel een lege huls gemaakt. De opkoop-grens die gehanteerd wordt is €355.000,-. Daar kun je nog net een garagabox voor kopen. In navolging van Amsterdam en Utrecht willen we deze grens verhogen naar 6 ton. Dan wordt dit middel pas echt effectief.

Partij Sleutelstad wil aan deze verordening ook een uitzonderingsgrond toevoegen, namelijk voor stichtingen zonder winstoogmerk die monumentale woningen kopen met het doel om ze te restaureren en/of in goede staat te behouden.

Dat brengt mij bij het verkameringsbeleid

Al sinds de eerste herdenking van het Leidens Ontzet zijn de stad en de universiteit met elkaar verbonden. Leiden is de stad waar corpsballen en glibbers versmelten. Partij Sleutelstad is daar trots op. De relatie tussen Leiden en de universiteit maakt ook mede het karakter van onze stad.

Een gezonde relatie kenmerkt zich echter juist door het stellen van grenzen. Grenzen tegen het beslag dat de explosieve groei van de universiteit legt op onze woningvoorraad.

Het college doet echter het tegenovergestelde. Stadsbrede quota worden afgeschaft. Buiten De Kooi, Transvaal, Noorderkwartier en de Binnenstad mag vanaf 1 januari de hele stad worden verkamerd. Het verkameringsbeleid wordt in feite afgeschaft. Woonwijken als de Maredijkbuurt, de Stevenshof, de Tuinstadwijk en het Haagwegkwartier worden aan hun lot overgelaten.

Dat kan en mag niet gebeuren. We hebben vier discussiepunen:

• In alle wijken buiten de Singels moet een quotum van hoogstens 5% worden ingevoerd.
• Het aantal wijken met een quotum op basis van de grondslag leefbaarheid moet uitgebreid worden.
• De voorgestelde quota in de Binnenstad en de Zeeheldenbuurt moeten verlaagd worden.
• In wijken zonder quotum moet een meldplicht ingevoerd worden.

Verkamering gaat ten koste van de woningvoorraad, van de leefbaarheid en van de sociale cohesie. Een streng verkameringsbeleid is goed voor Leiden en haar inwoners. En uiteindelijk zal dit beleid ook studenten zelf ten goede komen

Tegelijkertijd realiseren we ons dat er Leidenaren zijn voor wie dit raadsvoorstel grote impact heeft en dat door onze beleidsvoorstellen die groep nog groter wordt. Ook hun noden hebben onze aandacht.

Als laatste discussiepunt brengen we in dat er een zachte landing moet komen voor de studenten die wonen in de illegaal verkamerde panden. De gemeente moet alternatieve woonruimte voor deze studenten afdwingen. Zij mogen beslist niet hun woning uitgezet worden zonder dat er een alternatief is.

Tot zover voorzitter.