Indiendatum: 23 januari 2023
Door: Thijs Vos (Partij Sleutelstad)
Zoals algemeen bekend is vormt de stikstofcrisis een belangrijke barrière bij het verwezenlijken van bouw- en infrastructuurprojecten. Het college heeft de raad eind vorig jaar geïnformeerd over de recente stand van zaken middels een collegebrief1), alsmede bij de beantwoording van schriftelijke vragen van de leden Sandoval Garcia (CDA) en Leest (VVD) en een actualiteitsvraag van het duo-lid Derogee (Partij Sleutelstad).
De afgelopen maanden verschenen er in de media verschillende berichten over overheidsdiensten en bedrijven die boerenbedrijven opkopen om voldoende stikstofruimte te bemachtigen om alsnog een natuurvergunning aan te kunnen verkrijgen.2) 3) 4) De NOS kopte afgelopen donderdag dat Schiphol er op deze manier in geslaagd is om in aanmerking te komen voor een natuurvergunning.5)
Op grond van artikel 45 van het Reglement van Orde stelt het lid Vos (Partij Sleutelstad) het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Leiden de volgende vragen:
- Wat is het standpunt van het college rond het uitkopen van boerenbedrijven om voldoende stikstofruimte te realiseren om natuurvergunningen te bemachtigen? Wat zijn volgens het college de voor- en nadelen hiervan?
- Ziet het college dit voor de gemeente wel of niet als een optie om voor Leiden maatschappelijk belangrijke of strategische projecten doorgang te laten vinden? Indien wel, voor wat voor soort projecten ziet zij dit als een optie?
Uit de beantwoording van een vraag die ik in de commissie Stedelijke Ontwikkeling op 19 januari j.l. bij de beeldvormende sessie over de Regionale Woonagenda en Regionale Huisvestingsverordening van Holland Rijnland stelde bleek dat er op dit moment geen regionaal standpunt bestaat over dit punt.
- Is het college van mening dat iedere gemeente zelf moet bepalen of zij boerenbedrijven uitkoopt voor stikstofruimte of ziet zij dit als iets waar regionale afspraken wenselijk voor zijn?
Bronverwijzingen:
- Collegebrief Effect Raad van State uitspraak bouwvrijstelling stikstofd. 15-12-22
- https://nos.nl/artikel/2453786-getouwtrek-om-stikstofruimte-al-voordat-boeren-zijn-uitgekocht
- https://www.nrc.nl/nieuws/2022/12/05/schiphol-group-heeft-boeren-uitgekocht-voor-extra-stikstofruimte-schiphol-en-lelystad-airport-a4150468
- https://twitter.com/jan_salden/status/1592901799245406218
- https://nos.nl/artikel/2460447-schiphol-voldoende-stikstofrechten-opgekocht-voor-natuurvergunning
Antwoorddatum: 7 maart 2023
Door: Thijs Vos (Partij Sleutelstad)
Zoals algemeen bekend is vormt de stikstofcrisis een belangrijke barrière bij het verwezenlijken van bouw- en infrastructuurprojecten. Het college heeft de raad eind vorig jaar geïnformeerd over de recente stand van zaken middels een collegebrief[1], alsmede bij de beantwoording van schriftelijke vragen van de leden Sandoval Garcia (CDA) en Leest (VVD) en een actualiteitsvraag van het duo-lid Derogee (Partij Sleutelstad).
De afgelopen maanden verschenen er in de media verschillende berichten over overheidsdiensten en bedrijven die boerenbedrijven opkopen om voldoende stikstofruimte te bemachtigen om alsnog een natuurvergunning aan te kunnen verkrijgen.[2][3][4] De NOS kopte afgelopen donderdag dat Schiphol er op deze manier in geslaagd is om in aanmerking te komen voor een natuurvergunning.[5]
Op grond van artikel 45 van het Reglement van Orde stelt het lid Vos (Partij Sleutelstad) het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Leiden de volgende vragen:
- Wat is het standpunt van het college rond het uitkopen van boerenbedrijven om voldoende stikstofruimte te realiseren om natuurvergunningen te bemachtigen? Wat zijn volgens het college de voor- en nadelen hiervan?
Antwoord:
Bij het uitkopen van boerenbedrijven is er sprake van extern salderen. Om van deze
optie gebruik te mogen maken geldt een aantal regels:- Van de totale stikstofrechten (van een boerenbedrijf) mag 70% worden verkocht, de overige 30% wordt ingetrokken en komt ten goede aan de natuur.
- Stikstofrechten zijn alleen bruikbaar voor saldering indien er (bij het boerenbedrijf) sprake is van een eerder verleende natuur- of milieuvergunning.
- De op te kopen stikstofrechten moeten van invloed zijn op hetzelfde Natura 2000 gebied (op alle hexagonen sprake van gelijkblijvende depositie of afname).
- De op te kopen stikstofrechten moeten direct worden ingezet en mogen niet worden bewaard.
Er is, zoals hiervoor omschreven, een aantal factoren tegelijkertijd van belang, waardoor het om uitermate complexe regelgeving gaat. Gezien de complexiteit van de regelgeving en de langdurige proceduresis het college van burgemeester & wethouders van mening dat slechts in het uiterste geval gebruik gemaakt dient te worden van deze regeling. De regels voor extern salderen in Zuid-Holland zijn vastgelegd in de Beleidsregel intern en extern salderen Zuid-Holland. Meer informatie over extern salderen is te vinden op
https://www.bij12.nl/onderwerpen/stikstof-en-natura2000/vergunningen-entoestemmingsbesluiten/extern-salderen/.
Daarnaast kost het opkopen van boerenbedrijven veel geld. Bovendien heeft het Rijk, naar aanleiding van het opkopen van boerenbedrijven door Schiphol, aangegeven dat het ongebreideld opkopen van stikstofruimte niet wenselijk is. Het kabinet wil het eerste recht op de koop van stikstofrechten in gaan voeren om meer regie te hebben. Het college van burgemeester en wethouders sluit zich hierbij aan en vindt het ongebreideld opkopen van stikstofruimte onwenselijk.
- Ziet het college dit voor de gemeente wel of niet als een optie om voor Leiden maatschappelijk belangrijke of strategische projecten doorgang te laten vinden? Indien wel, voor wat voor soort projecten ziet zij dit als een optie?
Antwoord:
Tot nu toe zijn er enkele (bouw)projecten in Leiden die een zeer geringe stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden opleveren. Om deze projecten toch te kunnen realiseren is tot nu toe gebruik gemaakt van het instrument intern salderen of een ecologische voortoets. Het inzetten van het instrument extern salderen is tot nu toe niet nodig gebleken.
Omdat sinds november 2022 de bouwfase van de projecten weer moet worden uitgerekend, ook voor de nu lopende projecten, kan het zijn dat er bij meer projecten een stikstofdepositie wordt berekend. Zolang aan de voorwaarden wordt voldaan is het instrument van extern salderen toe te passen op grote bouwprojecten (bijvoorbeeld Werninkterrein). Overigens is in dergelijk geval niet de gemeente maar de ontwikkelaar (aanvrager omgevingsvergunning bouwen) de saldoontvanger, hetgeen betekent dat het doorgeven van de stikstofrechten aan de ontwikkelaar ook contractueel geregeld moet worden. Zoals bij antwoord 1 al aangegeven is het college van burgemeester en wethouders van mening dat slechts in het uiterste geval gebruik gemaakt dient te worden van deze regeling.
Uit de beantwoording van een vraag die ik in de commissie Stedelijke Ontwikkeling op 19 januari j.l. bij de beeldvormende sessie over de Regionale Woonagenda en Regionale Huisvestingsverordening van Holland Rijnland stelde bleek dat er op dit moment geen regionaal standpunt bestaat over dit punt.
- Is het college van mening dat iedere gemeente zelf moet bepalen of zij boerenbedrijven uitkoopt voor stikstofruimte of ziet zij dit als iets waar regionale afspraken wenselijk voor zijn?
Antwoord:
Gezien de complexiteit van de regelgeving en de specifieke locatiegebondenheid van de regelgeving is het college van mening dat het in beginsel op de weg van een gemeente zelf
ligt om te bepalen of zij boerenbedrijven uitkoopt voor stikstofruimte. Verder volgt het college de ontwikkelingen op het gebied van stikstofdepositie nauwlettend en mochten er in de nabije toekomst redenen zijn om tot regionale afspraken hierover te komen dan gaat het college daar natuurlijk graag over in gesprek.
Bronverwijzingen:
- Collegebrief Effect Raad van State uitspraak bouwvrijstelling stikstofd. 15-12-22
- https://nos.nl/artikel/2453786-getouwtrek-om-stikstofruimte-al-voordat-boeren-zijn-uitgekocht
- https://www.nrc.nl/nieuws/2022/12/05/schiphol-group-heeft-boeren-uitgekocht-voor-extra-stikstofruimte-schiphol-en-lelystad-airport-a4150468
- https://twitter.com/jan_salden/status/1592901799245406218
- https://nos.nl/artikel/2460447-schiphol-voldoende-stikstofrechten-opgekocht-voor-natuurvergunning
- Antwoord voor 20230123 SV PS Vos over het opkopen van stikstofrechten