Indiendatum: 31 augustus 2021

Door: Maarten Kersten (Partij Sleutelstad)

De aanleg van windparken, waartegen veel protest is van omwonenden, staat onder druk nu het Europese hof van justitie heeft bepaald dat Nederland de milieugevolgen niet goed in kaart brengt. Dat gaat in tegen de Europese regelgeving. De Raad van State heeft daarom onlangs in een tussenvonnis de omgevingsvergunning van een windmolenpark in Eemsdelta vernietigd.[1] Daarna volgden windparken in Houten en Oss en op korte termijn volgen nog ten minste tien andere windmolenparken, waaronder grote projecten.[2] Juristen vrezen dat de uitspraak de ambities op losse schroeven zet en in het verlengde tot vertraging van de energietransitie gaat leiden.

Aangezien de landelijke milieunormen strijdig zijn met het Europees recht, dienen gemeentes lokale voorschriften op te stellen die als basis kunnen dienen voor omgevingsvergunningen voor het plaatsen van windmolens. Daarvoor moeten dan wel via een milieueffectenrapportage (MER) eerst de omgevingsgevolgen in kaart worden gebracht, waarbij omwonenden recht hebben op inspraak over de opzet van de MER en op beroep en bezwaar.

Op basis van artikel 45 het Reglement van Orde stelt het lid Kersten (PS) daarom de volgende vervolgvragen aan het College van Burgmeesters en Wethouders van Leiden:

1. Wat zijn de effecten van de recente uitspraken van de Raad van de State op het realiseren van de Energietransitie? Heeft dit gevolgen voor het plaatsen van windmolens in de zoekgebieden die zijn opgenomen in de RES?
2. Hoe gaat het college om met deze uitspraak? Gaat de gemeente nu aan de slag met het opstellen van lokale voorschriften of wacht zij (spoed)wetgeving vanuit Den Haag af?

Naast dat er geen MER ten grondslag van de landelijke normen lag, hadden burgers geen mogelijkheden tot beroep en bezwaar, ondanks dat internationale verdragen juist regelen dat burgers toegang tot het recht dienen te hebben bij omgevingsbesluiten. Volgens emeritus hoogleraar Albert Koers schiet de rechtsbescherming van burgers tekort en is de landelijke regelgeving juist ingevoerd om omwonenden buitenspel te zetten.[3]

3. Deelt het college de mening dat de rechtsbescherming van burgers onvoldoende is onder de landelijke regelgeving?
4. Is het college bereid om – conform de Europese eisen – bij het opstellen van milieueffectrapportages bij windmolens omwonenden inspraak te geven op de opzet van de MER?
5. Is het college bereid om bij Den Haag aan te dringen op voldoende mogelijkheden voor beroep en bezwaar tegen besluiten over het plaatsen van windmolens?

Afgelopen maand heeft een groep artsen mogelijke problemen en risico’s van windmolens op land aangekaart in Trouw. Zij wijzen onder andere op het gevaar van laagfrequent geluid (“bromtonen”), waarover nog weinig bekend is, maar die mogelijk kan leiden tot chronische slaapproblemen, stress en hartklachten. Hun conclusie is dat windenergie niet passend is in een dichtbevolkt land als Nederland vanwege de negatieve effecten op het leefklimaat en de gezondheid van omwonenden.

De groep artsen plaatst kanttekeningen bij en twijfels over de kwaliteit van de recente rapporten van het RIVM. Zij vrezen dat de rapporten een rooskleuriger beeld schetsen over de gezondheidseffecten van windmolens dan de werkelijkheid. Daarom laten zij op dit moment een second opinion uitvoeren door een onafhankelijke epidemioloog.

6. Heeft het college kennisgenomen van het artikel “Groep medici: windenergie past niet in een dichtbevolkt land als Nederland”?
7. Deelt het college de mening van de medici dat meer onderzoek nodig is naar de gezondheidseffecten van windmolens? Zo nee, waarom niet?
8. Kan het college uitsluiten dat bij het plaatsen van de windmolens op de in de RES aangewezen zoeklocaties zich geen negatieve effecten op de gezondheid van omwonenden zullen voordoen?

Op 22 juni 2021 is door Partij Sleutelstad een motie ingediend over het houden van een lokaal gezondheidsonderzoek. Dit is door de wethouder ontraden met verwijzing naar de onderzoeken van het RIVM.

9. Deelt het college de mening van Partij Sleutelstad dat de recente ontwikkelingen en de oproep van medici aanleiding geeft om alsnog een lokaal onderzoek uit te voeren? Is het college bereid om dit onderzoek uit te voeren?

In Europa worden verschillende normen gehanteerd voor de minimale afstand tussen windmolens en woningen. In Nederland is de landelijke norm 300 meter, terwijl dit in bijvoorbeeld Denemarken bijna viermaal zo hoog is: 1.100 meter.

10. Hanteert de gemeente c.q. RES-regio Holland Rijnland de landelijke norm of een ruimere afstandsnorm?
11. Kan het college aangeven wat de afstanden tussen de in Leiden en nabijgelegen zoekgebieden en woningen in en rond Leiden zijn?
12. Is het college bereid om net als in Denemarken een ruimere afstandsnorm te hanteren totdat er wetenschappelijke duidelijkheid is over de gezondheidseffecten van windmolens?

[1] Trouw (8 juli 2021). Het hele milieubeleid staat op losse schroeven, en de schuld ligt bij Den Haag https://www.trouw.nl/opinie/het-hele-milieubeleid-staat-op-losse-schroeven-en-de-schuld-ligt-bij-den-haag~b60bf83c/

[2] De Volkskrant (2 augustus 2021). Ed Nijpels haalt fel uit naar kabinet na zoveelste terechtwijzing over klimaatregels door Europees hof https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/ed-nijpels-haalt-fel-uit-naar-kabinet-na-zoveelste-terechtwijzing-over-klimaatregels-door-europees-hof~b457353f/

[3] De Volkskrant (1 augustus 2021). Hoogleraar rechtsgeleerdheid: ‘Gebrek aan steun voor klagende omwonenden van windmolens tast rechtsbescherming burgers aan’ https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/hoogleraar-rechtsgeleerdheid-gebrek-aan-steun-voor-klagende-omwonenden-van-windmolens-tast-rechtsbescherming-burgers-aan~bd6e32ab/

Antwoorddatum: n.v.t.

Nog niet beantwoord.