MOTIE:

Datum: 11 november 2021

Mede-indiener: Maarten Kersten

Onderwerp: Programmabegroting 2022 – 2025

Status: Aangenomen

Voor: Partij Sleutelstad, D66, VVD, PvdA, CDA, SP, CU (27)

Tegen: GL, PvdD, LP (12)

De Raad van de gemeente Leiden, bijeen in de vergadering van 11 november 2021,

Constaterende dat:

  • De eerder verleende vergunning voor het bedrijfsmatig vangen van rivierkreeften en krabben begin 2021 niet opnieuw is verleend
  • Dat het college dat besluit heeft genomen mede op grond van de motie ‘Ontmoedigingsbeleid verkoop levende kreeften en krabben’,1)
  • De aantallen waargenomen rivierkreeften in de gemeentelijke wateren de laatste jaren sterk stijgen en dat dit ook blijkt uit de metingen die door de adviseur stadsgrachten worden gedaan.2)
  • De aanwijzingen dat de rivierkreeften en krabben die schade toebrengen aan het ecosysteem, waterkeringen en kademuren ook toenemen.

Overwegende dat:

  • een deel van de fracties die voor de boven genoemde motie hebben gestemd, daarmee niet bedoeld hebben dat ook het bedrijfsmatig vangen van invasieve exoten zoals de Amerikaanse rivierkreeft onmogelijk gemaakt moet worden,
  • bedrijfsmatige vangst ook informatie oplevert voor monitoring van de populaties via een vergunning gestuurd kan worden op randvoorwaarden zoals dierenwelzijn en monitoring.

Verzoekt het college:

  • Om het weer mogelijk te maken om rivierkreeften en krabben bedrijfsmatig te vangen.
  • Om bij de vergunningverlening onnodig dierenleed bij de gevangen kreeften en bijvangst te voorkomen door korven binnen 24 uur te laten legen.

Vahit Köroğlu(D66)
Antje Jordan(D66)
Roeland Storm (CDA)
Maarten Kersten (PS)
Tom Leest(VVD)

Toelichting

De laatste jaren zijn de aantallen van diverse soorten niet-inheemse rivierkreeften en krabben sterk gestegen. Er wordt nu op verschillende plaatsen in Nederland onderzoek gedaan naar de schade die zij toebrengen aan planten, dieren, waterkeringen en kademuren. Er zijn gebieden in de polders rondom Leiden waar de achteruitgang van waterplanten en dieren opmerkelijk is en gepaard gaat met sterke toename van uitheemse riverkreeften. Doordat de kreeften planten afknippen, kunnen die geen zuurstof meer produceren. Dit is een van de meer waarschijnlijke oorzaken van de massale karpersterfte van afgelopen zomer. Er zijn ook sterke aanwijzingen dat er zwanen verhongeren doordat er geen voedsel meer voor hen overblijft.

Onlangs is een maatschappelijke kosten-batenanalyse uitgevoerd in onder andere de Krimpenerwaard om uit te zoeken in hoeverre het professioneel vangen van de dieren opweegt tegen de kosten van schade aan ecologie en oeverstructuren. Daarbij is in overeenstemming met andere, buitenlandse, onderzoeken gebleken dat watersystemen binnen 2 à 3 jaar aanzienlijk verbeteren door structureel wegvangen van grote aantallen kreeften3).

Dat sluit aan bij de aanbevelingen die de STOWA4) geeft op basis van een uitgebreide literatuurstudie die de Universiteit Wagingen heeft gepubliceerd.5) Zij concluderen dat de rivierkreeften zich graag vestigen in verstoorde watersystemen en het beste bestreden kunnen worden door een versterking van het ecosysteem en het stimuleren van inheemse predatoren in combinatie met gericht wegvangen (aanbeveling 3 en 6). De verantwoordelijkheid tot handelen ligt bij de provincie, het waterschap en de gemeente. Ieder departement moet in de eigen invloedssfeer actie ondernemen. De gemeente Leiden doet dat al door steeds vaker natuurlijke oevers en onderwaterbermen aan te leggen en op andere manieren robuuste ecosystemen te stimuleren. Aangezien gerichte vangst de verdere verspreiding in toom kan houden en daarmee een bijdrage levert aan het beheersen van de populaties, is het goed om ook deze weg open te houden.

Voetnoten

  1. M18.0121/03
  2. www.natuur.leiden.nl
  3. De levende Natuur (tijdschrift voor natuurbehoud en natuurbeheer), jaargang 122, nummer 4 (juli 2021), pagina 160
  4. https://www.stowa.nl/deltafacts/waterveiligheid/beoordelen-waterkeringen/rivierkreeften
  5. https://edepot.wur.nl/461183