MOTIE:

Datum: 12 november 2020

Mede-indiener: Maarten Kersten

Onderwerp: Programmabegroting 2021-2024

Status: Verworpen

Voor: Partij Sleutelstad (1)

Tegen: D66, GL, VVD, PvdA, CDA, PvdD, SP, CU, LP (38)

De Raad van de gemeente Leiden, bijeen in de vergadering van 12 november 2020,

Constaterende dat

  • Er hernieuwde belangstelling is voor het opnieuw intensiveren van de regionale samenwerking in de Leidse Regio, maar eerdere pogingen vooralsnog stukliepen;
  • Het ministerie van binnenlandse zaken (BZK) voornemens is een nieuwe samenwerkingsvorm – het federatiemodel – te introduceren en daarvoor geld beschikbaar heeft gesteld in de begroting 2021.1)

Overwegende dat

  • De huidige regionale samenwerking in de Leidse regio tot onvoldoende slagkracht leidt en een democratisch tekort kent;
  • Voor een fusie op dit moment helaas onvoldoende draagvlak bestaat in de buurgemeentes;
  • Een federatiegemeente leidt tot schaalvergroting en meer slagkracht en tegelijkertijd tegemoet komt aan een belangrijk bezwaar van de buurgemeentes – het verlies van autonomie – en een democratisch tekort voorkomt;
  • BZK samen met geïnteresseerde gemeentes het federatiemodel nader wil uitwerken en Leiden bij een vroege aanmelding invloed heeft op de uitwerking van het model;
  • BZK geld beschikbaar heeft gesteld om te experimenteren met het federatiemodel.

Verzoekt het college om

  • De mogelijkheden van het federatiemodel in de Leidse regio te verkennen en hierover het gesprek aan te gaan met de buurgemeentes;
  • Bij voldoende draagvlak, in te gaan op het verzoek van BZK om het federatiemodel nader uit te werken;
  • Hierover steeds de raad te informeren en betrekken.

Maarten Kersten – Partij Sleutelstad

Toelichting:

In de begroting 2021 van het ministerie van binnenlandse zaken wordt voorgesteld en geld vrijgemaakt voor het mogelijk maken van een nieuwe regionale samenwerkingsvorm: het federatiemodel. Het federatiemodel kent volgens een woordvoerder2 van BZK twee hoofdsmaken:

  1. Een regionale federatie, waarbij drie of meer gemeentes een federatie vormen waarbij bepaalde taken en bevoegdheden naar de federatie worden overgeheveld.
  2. Een gemeentelijke federatie, waarbij één of meer kernen in een gemeente een eigen overheid behouden met bepaalde taken en bevoegdheden.

In het federatiemodel hebben beide bestuurslagen een eigen direct gekozen volksvertegenwoordiging. Het model wordt nog door BZK nader uitgewerkt met geïnteresseerde gemeentes.

1) Rijksbegroting 2021 – VII Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, p. 10. Zie: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/begrotingen/2020/09/15/vii-binnenlandse-zaken-enkoninkrijksrelaties-rijksbegroting-2021
2) Binnenlands Bestuur (7 oktober 2020). Gezocht: Gemeenten die federatie willen vormen. Zie: https://www.binnenlandsbestuur.nl/bestuur-en-organisatie/nieuws/gezocht-gemeenten-die-federatie-willenvormen.14728746.lynkx