Datum: 3 november 2022  (Werk en Middelen)

Dank voorzitter.

De bespreking van de programmabegroting is altijd een bijzonder moment. Hierin wordt duidelijk hoe de politieke idealen, voornemens en standpunten van de coalitie concreet vorm krijgen in de komende vier jaar. Waar wordt wel serieus geld voor uitgetrokken en waarvoor niet. Achter zo’n vertaalverslag zit altijd een enorme hoeveelheid werk. Zeker met een ijverige raad die vervolgens meer dan 700 vragen stelt.

Daarom allereerst vanuit onze kant complimenten voor de wethouders en ambtenaren voor het vele werk.

Dat gezegd hebbende: de begroting maakt ook duidelijk dat het college op een aantal vlakken duidelijk andere keuzes maakt dan Partij Sleutelstad zou doen. Wij hebben daarom vijf discussiepunten en een vraag aan de wethouder.

Allereerst de verhoging van de lokale lasten: Partij Sleutelstad vindt het onverkoopbaar dat het college besluit om de afvalstoffen- en rioolheffing te verhogen in een tijd waarin de koopkracht en bestaanszekerheid zo onder druk staan. Boodschappen, huren, energie. Alles wordt duurder. De gemeente zou daar niet ook nog de lokale heffingen aan moeten toevoegen.

Deze keuze is nog eens extra pijnlijk aangezien deze belastingverhoging relatief gezien het hardste uitpakt voor Leidenaren met een kleine beurs. Waar is het principe “De sterkste schouders, de zwaarste lasten” gebleven?

Partij Sleutelstad heeft hier daarom drie discussiepunten over:

• Allereerst willen we in 2023 een nullijn voor de riool- en afvalstoffenheffing. Geen verhoging. Ook geen indexatie.
• Ten tweede willen we het met de commissie hebben over het uitgangspunt kostendekkendheid. Wij vinden dat uitgangspunt niet meer passend.
• Ten derde: Als de belastingen dan toch verhoogd worden, dan zou het principe “de sterkste schouders, de zwaarste lasten” gehanteerd moeten worden. Dus geen verhoging van de afvalstoffen- en rioolheffing, maar een extra bijdrage van Leidenaren met een tweede woning via de forensenbelasting.

Naast de lastenverzwaring, blijft Partij Sleutelstad zich zorgen maken over de steeds groter wordende schuldenlast. Dat maakt de financiële positie van de gemeente kwetsbaarder. Het leidt er ook toe dat rente en afschrijvingskosten een steeds groter beslag op de begroting leggen, namelijk een tiende van de begroting. Over dat deel van de begroting heeft de gemeente geen invloed meer.

Juist nu tienduizenden Leidenaren ook moeten besparen om het einde van de maand te halen, zou de gemeente ook nog eens keer kritisch naar zichzelf moeten kijken. Het discussiepunt is daarom om de stofkam door de investeringsagenda te halen.

Partij Sleutelstad leest verder in de begroting dat flinke sommen geld van de extra inkomsten uit het gemeentefonds al geoormerkt zijn door het college: 35 miljoen voor afschrijvingen en 14 miljoen voor het opvangen van prijsstijgingen. Begrijpelijke keuzes. Maar het valt ons dan weer wel op dat er geen  extra budget is gereserveerd voor onrendabele toppen bij bouwprojecten. Terwijl we de normen bij bouwprojecten – terecht – flink verhogen. Ook daarover zouden we met de commissie van gedachten willen wisselen.

Partij Sleutelstad wil verder laten optekenen dat we vinden dat de auto geen melkkoe is en dat we daarom onze bedenkingen hebben bij het onttrekken van 17 miljoen euro uit de reserve parkeren om dit in te zetten voor andere doelen.

Afrondend hebben we nog onze vraag aan de wethouder:

Waar is de burgerbegroting?

Twee jaar geleden heeft GroenLinks een motie ingediend voor het werken met participatief begroten. De motie werd ondersteund door een meerderheid van deze commissie, waaronder ook Partij Sleutelstad. Uiteindelijk is de motie niet in stemming gebracht omdat het volgens de wethouder financiën passender was om hier bij de start van het college mee aan de slag te gaan. Maar sindsdien heb ik hier niks van voornomen. Ik zou daarom graag van de wethouder willen weten of er nog iets met de burgerbegroting gaat gebeuren?