Successen en verliezen bij eindejaarswijziging Begroting

Partij Sleutelstad heeft zowel successen als verliezen behaald bij het laatste financiële debat van het jaar. Twee voorstellen die door of mede door ons zijn ingediend om de grip op de financiën te verbeteren zijn aangenomen. Andere voorstellen zijn juist afgewezen.

Tweemaal per jaar vindt er een politiek debat over de financiën van de gemeente plaats: in juni/juli over de kaderbrief en de jaarrekening en in oktober/november over de begroting. Buiten deze twee ‘politieke’ momenten komt het regelmatig voor dat er aanpassingen in de begroting worden verwerkt. Het gaat doorgaans om kleine technische aanpassingen, maar soms hebben deze wel degelijk politieke implicaties. Dit jaar vonden er vier van zulk soort technische wijzigingen van de begroting plaats.

Bij de vierde technische wijziging bleek dat er maar liefst 8,7 miljoen euro wordt doorgeschoven naar volgend jaar. Hoewel dit als een technische gelegenheid wordt voorgedaan, kunnen hier politieke oorzaken aan ten grondslag liggen. Bijvoorbeeld omdat er door het college prioriteiten worden gesteld. De gemeenteraad heeft hier echter weinig zicht op. Om dat te verbeteren heeft Partij Sleutelstad een voorstel van de SP mede ingediend om over doorschuivingen van meer dan €100.000,- standaard een debat in de vakcommissie te voeren. Daarnaast hebben we een motie van de VVD gesteund die een maximum stelt aan het bedrag dat jaarlijks doorgeschoven mag worden.

Een voorbeeld van zo’n doorschuiving is dat circa 2,8 miljoen die bestemd was voor de energietoeslag overblijft. Een bijzonder hoog bedrag dat het college in de reserve sociaal domein wil storten. D66 en Partij Sleutelstad hebben voorgesteld om dit bedrag te oormerken voor energiearmoede.

Kijk eerst naar alternatieven voordat je de riool- en afvalstoffenheffing verhoogt

Partij Sleutelstad heeft ook op eigen initiatief voorstellen ingediend bij de technische wijziging. Allereerst ontdekten we dat in dit raadsvoorstel is opgenomen dat projecten die worden gefinancierd uit de afvalstoffen- en rioolheffing (lees: het riool en onderdelen van wijkvervangingen) worden uitgesloten van het eerder dit jaar beschikbaar gestelde budget van 14,3 miljoen euro om prijsstijgingen op te vangen.

De reden hiervoor is dat prijsstijgingen bij deze projecten ook kunnen worden opgevangen door de belastingen te verhogen. Partij Sleutelstad vindt dit een heel cynische redenering. Samen met de VVD hebben we daarom een voorstel ingediend om deze investeringen niet van dit budget uit te sluiten. Daarmee voorkomen we dat Leidenaren komende jaren opnieuw met lastenverzwaringen worden opgeschud.

Dergelijke voorstellen horen eigenlijk niet thuis bij een technische begrotingswijziging, dat een beleidsarm document behoort te zijn. In dit geval werd voornoemd kader echter opeens bij de overwegingen van dit raadsvoorstel geïntroduceerd, terwijl het bij het instellingsbesluit van dit budget niet aan bod was gekomen. Partij Sleutelstad heeft daarom ook via een motie aan het college verzocht om in het vervolg geen politieke kaders te introduceren bij technische wijzigingen.

Parkeren

Naast doorschuivingen bleek bij dit raadsvoorstel dat er een behoorlijk bedrag definitief vrijvalt. De vertraging van de invoering van betaald parkeren in de Hoge Mors, Boshuizen, Fortuynwijk, Meerburg en Vlietpoort levert de gemeente netto €855.000,- op. Dit bedrag wordt in de reserve parkeren gestort. Iets wat conform de afspraak dat parkeren een gesloten systeem is.

Toch maken wij ons hier zorgen over. Gezien het om een gesloten systeem gaat kan de raad dit niet naar eigen inzicht besteden. Het college heeft de afgelopen jaren daarentegen regelmatig inbreuk gedaan op deze financiële afspraak. Onlangs nog werd 17 miljoen euro onttrokken uit deze reserve om de autoluwe binnenstad te onttrekken. Iets wat zowel in strijd is met de financiële afspraken als met de toezeggingen die aan bewoners zijn gedaan.

Gezien deze historie heeft PS de wethouder gevraagd om duidelijkheid te bieden over de bestemming van dit bedrag. Dat wilde de wethouder echter niet geven. De wethouder erkende wel dat Partij Sleutelstad de meest kloppende weergave van de parkeerreserve gaf en dat er inderdaad onttrekkingen hebben plaatsgevonden die in strijd zijn met het doel van de reserve, maar dat dit te rechtvaardigen is vanwege de grote overschotten van deze reserve.

Voor Partij Sleutelstad zijn parkeertarieven een doelbelasting: parkeergeld moet naar parkeren gaan. Bovendien vinden we dit procedureel een verkeerde gang van zaken: als je de middelen uit een reserve aan een ander doel wil uitgeven moet je eerst het doel van de reserve aanpassen. In de raad hebben we daarom een motie ingediend die de bestaande afspraak bekrachtigd.

2x succes, 2x verlies

De moties ‘expliciete besluitvorming’ en ‘informeren is controleren’ zijn beiden aangenomen. Het voorstel ‘Kijk eerst naar alternatieven voor je de riool- en afvalstoffenheffing verhoogt’ is helaas verworpen, ondanks dat politieke rivalen en de wethouder erkenden dat politieke motivering hout sneed. Zij haalden echter afspraken uit het beleidsakkoord aan om hun tegenstem te rechtvaardigen. De motie over parkeren werd eveneens verworpen.

Het amendement over het oormerken van de resterende middelen voor de energietoeslag is uiteindelijk ingetrokken.