Gemeente rolt rode loper uit voor energiemonopolisten

Partij Sleutelstad gaat tegen de voortzetting van de regionale samenwerking warmte stemmen. Het samenwerkingsverband tendeert naar een monopolie voor grote warmtebedrijven, waarbij bewoners gereduceerd worden tot klanten en lokale initiatieven een bijrol hebben. Moties en amendementen worden niet serieus genomen.

De gemeente Leiden werkt in de regio samen met buurgemeentes om regionale warmteoplossingen te ontwikkelen. Dat is logisch. Partij Sleutelstad heeft daarom in 2021 ingestemd met de oprichting van dit samenwerkingsverband, maar wel nadrukkelijk onder een aantal voorwoorden: geen onomkeerbare besluiten, gericht op meerdere bronnen (niet alleen de warmtepijp uit Rotterdam) en open staan voor lokale initiatieven.

De praktijk is een hele andere: het samenwerkingsverband is het domein van grote warmtebedrijven als GasUnie en Vattenfall. Bewoners – die uiteindelijk als consument de rekening betalen – zitten niet aan tafel in de regionale overleggen en klankbordgroepen. Dat weerspiegelt zich in de beleidskeuzes: de focus ligt volledig op “het op voldoende schaal en met voldoende snelheid door gemeenten ontwikkelen van de vraag naar collectieve warmte.” Exact het verdienmodel van de eerder genoemde bedrijven.

Voornemen is om hele wijken als kavel op de markt te brengen. De winnaar van de aanbesteding legt de warmtenetten aan en wordt daarmee gelijktijdig de monopolist voor de bewoners. De wethouder heeft eerder al gezinspeeld op dwang en drang om Leidenaren deel te laten nemen aan collectieve oplossingen. De rode loper wordt in feite uitgerold voor commerciële monopolisten.

Het regionet wordt gevoed met restwarmte van de fossiele industrie in Rotterdam en uit warmte die met geothermie en mogelijk aquathermie wordt opgewekt. Met twee nieuwe gascentrales wordt op piekmomenten bijgestookt.

Moties en amendementen

De gemeenteraad heeft eerder bij de Regionale Energiestrategie en Warmtevisie duidelijke kaders meegegeven, onder andere op het vlak van inspraak van bewoners, betaalbaarheid, keuzevrijheid, mogelijkheden voor lokale initiatieven en een integrale benadering van warmte, koeling, opslag en elektriciteit. Er zou een scenario zonder de warmtepijp uit Rotterdam worden ontwikkeld. Enkele van deze moties en amendementen zijn zelfs met unanimiteit aangenomen.

De gemeenteraad stemt op 12 oktober over voortzetting van de regionale samenwerking. Duidelijk is dat de moties en amendementen die eerder door de raad zijn aangenomen niet tot een andere koers hebben geleid.

Fractievoorzitter Thijs Vos: “Het is een trein die blijft doordenderen. De gemeenteraad stelt kaders en voorwaarden vast, neemt moties en amendementen aan maar uiteindelijk trekt de karavaan verder alsof deze aangenomen moties en amendementen niet bestaan.”

Papieren exercitie

Dat is niet alleen het oordeel van Partij Sleutelstad. Uit onvrede over hoe met eerdere besluiten is omgegaan heeft de gemeenteraad middels een amendement de besluittekst van het raadsvoorstel herschreven: de regionale samenwerking mag alleen worden voortgezet mits voldaan wordt aan de eerder aangenomen moties en amendementen.

Het college kondigde echter al tijdens het raadsdebat bij monde van wethouder Van Delft aan dat zij niets anders gaat doen als dit amendement aangenomen zou worden.

Vos: “Het amendement is daarmee een goed bedoelde, papieren van exercitie geworden. Er gaat niets veranderen. Partij Sleutelstad zal daarom tegen het raadsvoorstel stemmen.”

Lees ook: Aangenomen: Alleen meewerken aan warmtenetten bij tijdige en transparante informatie over prijzen en tarieven.