Partij Sleutelstad, SP, PvdD, ChristenUnie en SvL: Geen uitstel van invoering opkoopbescherming

Partij Sleutelstad, SP, Partij voor de Dieren en de ChristenUnie hebben het college opgeroepen om de invoering van maatregelen tegen het opkopen van woningen door investeerders niet uit te stellen. Dit naar aanleiding van de aankondiging van het college aan de raad dat het pakket aan plannen voor woningmarktregulering tot nader order wordt uitgesteld.

De vier partijen vinden dat het in de oververhitte Leidse woningmarkt broodnodig is dat er maatregelen worden genomen tegen het opkopen van woningen door beleggers en tegen malafide huurpraktijken. De urgentie is hoog. Uit onderzoek van de gemeente blijkt dat het percentage woningen dat opgekocht wordt om te verhuren gestegen is van 2% in 2009 naar 8% in 2017. Sindsdien is dit alleen maar toegenomen. Volgens een recent onderzoek van het Kadaster werd in 2020 zelfs meer dan een kwart (26,7%(!))opgekocht door investeerders. Daarnaast zijn malafide praktijken van huisjesmelkers aan de orde van de dag in de particuliere sector.

Interview met fractievoorzitter Thijs Vos:

In de afgelopen raadstermijn heeft de gemeenteraad daarom in overgrote meerderheid voor de invoering van opkoopbescherming, de zelfbewoningsplicht, anti-speculatiebeding en voor een stelsel van verhuurvergunningen gestemd. Meermaals toegezegd is door het college dat er uiterlijk 1 juli 2022 een voorstel zou worden voorgelegd. Ook de huidige coalitie heeft de noodzaak hier van onderschreven: in het beleidsakkoord spraken de coalitiepartijen af opkoopbescherming en de verhuurvergunning te gaan invoeren. Binnen een half jaar zou het college samen met het verkameringsbeleid een samenhangend pakket woningmarkregulerende maatregelen voorleggen aan de raad.

Uitstel

Afgelopen week werd in een brief aan de raad echter aangekondigd dat het pakket tot nader order wordt uitgesteld. Het college wil namelijk eerst de invoering van de Wet Goed Verhuurderschap en de wijziging van de Huisvestingswet afwachten en daarna met de stad in gesprek gaan over het thema leefbaarheid. Deze wetten treden pas op z’n vroegst in werking op 1 juli 2023. Het college houdt vanwege de Eerste Kamerverkiezingen en een kritisch Raad van State-advies rekening met nog verdere vertraging.

Deze twee wetten hebben alleen betrekking op het verkameringsbeleid en de verhuurvergunning. Voor de opkoopbescherming bestaat al sinds 1 januari 2022 een wettelijke regeling. Veel gemeentes hebben deze al ingevoerd.

Actualiteitsvraag

Samen met Ton Rovers (SP), Harbert van der Kaap (PvdD) en Matthijs Vet (CU) is Vos direct in de pen geklommen. Mede namens voornoemde partijen stelde fractievoorzitter Thijs Vos tijdens de commissie Stedelijke Ontwikkeling op 15 december de volgende actualiteitsvragen:

Gisteren ontvingen wij echter een brief van het college: De woningmarktsreguleringsplannen worden uitgesteld. Het college wil eerst de invoering van de Wet Goed Verhuurderschap en de wijziging van de Huisvestingswet afwachten. Daarna volgen eerst gesprekken met de stad.

Let wel: Deze twee wetten zijn pas voorzien voor 1 juli 2023 en er wordt nu al rekening gehouden met vertraging van deze wetten.

Partij Sleutelstad, de SP, de Partij voor de Dieren en de ChristenUnie maken zich zorgen over deze vertraging van de woningmarktregulering. Daarom hebben wij de volgende vragen:

  1. Allereerst: onderschrijft het college dat het hoognodig is dat er eindelijk maatregelen komen tegen het opkopen van woningen, tegen malafide verhuurpraktijen en dat er duidelijkheid komt over het verkameringsbeleid? Beseft u de urgentie hiervan?
  2. In de brief wordt geen concreet tijdstip genoemd. Wanneer verwacht het college alsnog met een concreet voorstel te kunnen komen?

Specifiek over de opkoopbescherming:

  1. Klopt het dat de onderzoeken en voorbereidingen voor de opkoopbescherming afgerond zijn en invoering hiervan alleen wordt uitgesteld omdat het college dit instrument in samenhang met goed verhuurderschap en het verkameringsbeleid wil invoeren?

In dat geval brengen wij het college in herinnering dat de raad meerdere malen heeft aangedrongen op voortvarende invoering van opkoopbescherming en dat het college driemaal aan de raad heeft toegezegd dat er uiterlijk 1 juli 2022 een voorstel zou worden gedaan.

  1. Wij vragen het college daarom om deze toezegging gestand te doen en alsnog z.s.m. een raadsvoorstel over de opkoopbescherming naar de raad te sturen.

In zijn beantwoording gaf bouwwethouder Terpstra aan dat het in principe mogelijk is om de opkoopbescherming los van de andere maatregelen in te voeren. Het college was daartoe echter niet bereid, omdat zij – verwijzend naar de afspraak in het coalitieakkoord – de drie instrumenten in samenhang wil bezien.

Motie VOD

Voor Partij Sleutelstad is dit uitstel volstrekt onvoldoende. Vos: “Leidse gezinnen en starters zijn de dupe van concurrentie met kapitaalkrachtige investeerders. Het is niet acceptabel dat zij nog langer wachten op invoering van de opkoopbescherming. Enkel en alleen omdat het college de invoering daarvan heeft gekoppeld aan het verkameringsbeleid.”

De vier partijen gaan daarom een motie indienen waarin het college wordt opgeroepen om alsnog zo snel mogelijk de opkoopbescherming in te voeren. Inmiddels heeft ook Studenten voor Leiden zich hierbij aangesloten. De motie wordt besproken in de eerste commissievergadering van het nieuwe jaar.